To novum wprowadzone nowelizacją USG w 2018 r. Inicjatywa uchwałodawcza to prawo przedstawienia radzie propozycji legislacyjnej. Nie wynika z niego żadne zobowiązanie do przyjęcia tego projektu. To uregulowanie cieszy się słabym zainteresowaniem. Łatwiej jest znaleźć w radzie grupę radnych, którzy taki projekt w imieniu mieszkańców złożą niż biegać za podpisami poparcia, a trzeba ich zebrać niemało bo:
w gminie do 5 000 mieszkańców – co najmniej 100,
w gminie do 20 000 mieszkańców – co najmniej 200,
w gminach większych – co najmniej 300 osób.
Uwaga praktyczna
W praktyce łatwiej jest skorzystać z pośrednictwa radnych. Wiele zależy od uregulowań zawartych w statucie gminy. Są miasta, w których inicjatywę uchwałodawczą przyznano każdemu pojedynczemu radnemu, są takie, gdzie wymagane jest poparcie klubu radnych lub grupy np. 5 radnych. Niemal zawsze prawo takie przysługuje przewodniczącemu. Uwaga, są wyjątki. Powyższe nie dotyczy budżetu, tu inicjatywę ma tylko wójt.